Phỏm là gì? Luật và cách đánh Phỏm cho người mới

Phỏm là một game bài truyền thống, đã trở nên quen thuộc với người dân Việt Nam trong các dịp lễ, Tết,…. Ngày nay, bài Phỏm được phát triển thành hình thức chơi trực tuyến trên hầu hết các nhà cái và trở thành một trong những tựa game bài có số lượng người chơi lớn nhất hiện nay. Trong bài viết này, hãy cùng Nhà cái uy tín tìm hiểu chi tiết về đặc trưng của bài Phỏm và luật chơi chuẩn của trò chơi này nhé.

Bài Phỏm là gì?

Phỏm hay còn được biết đến với tên gọi khác là tá lả là một trò chơi đánh bài dân gian, sử dụng bộ bài tây 52 lá, đây là trò chơi rất đơn giản và dễ hiểu. Trong trò chơi, mỗi người chơi cố gắng tạo ra nhiều bộ “Phỏm” nhất có thể và đồng thời giữ ít lá bài rác nhất có thể để giành chiến thắng. Trong số các trò chơi bài dân gian của Việt Nam, Phỏm được coi là một trò chơi vừa mang tính giải trí, vừa có tính thi đấu trí tuệ bậc nhất.

Bài Phỏm là gì?
Bài Phỏm là gì?

Những thể loại bài Phỏm được ưu thích nhất hiện nay 

Sau khi xuất hiện ở nhiều vùng miền, Phỏm đã phát triển ra rất nhiều biến thể khác nhau, mang đến nhiều thể loại khác nhau cho trò chơi bài này.

Theo từng miền

Trước tiên, Phỏm được phân chia theo từng vùng miền, dựa trên thói quen và sở thích của mỗi miền khác nhau. Do đó, trò chơi đã được chia thành hai thể loại là Phỏm miền Bắc và Phỏm miền Nam.

Phỏm miền Bắc

Bài Phỏm có nguồn gốc từ miền Bắc và là nơi đầu tiên xuất hiện trò chơi bài dân gian này. Tại miền Bắc, luật lệ của trò chơi Phỏm rất khắt khe, ví dụ như đòi hỏi sự đồng chất và đồng màu. Không chỉ riêng tá lả mà một số trò chơi bài khác tại miền Bắc cũng có cùng những yêu cầu này.

Phỏm miền Nam

Luật chơi phỏm miền Nam có chút linh hoạt hơn so với miền Bắc, không bị giới hạn quá nhiều về đồng chất và đồng màu, tạo cho người chơi cảm giác thoải mái hơn. Tốc độ và nhịp độ của ván đấu nhanh hơn. Luật chơi cũng được đơn giản hóa để tăng tính giải trí và giảm bớt tính sát phạt.

Theo thể loại chia bài

Phỏm được chia ra thành 2 loại dựa trên số lượng lá bài, đó là Phỏm 8 lá và Phỏm 9 lá.

Phỏm 8 cây

Mỗi người chơi chỉ được chia 8 lá bài, vì vậy rất khó để đạt được ù với tỷ lệ thành công khá thấp. Người chơi tối đa chỉ có thể tạo ra 2 Phỏm, nhưng mỗi Phỏm cần phải dài (4-5 lá trở lên) nên không dễ tạo ra. Vì vậy, khi chơi Phỏm 8 lá, đa số người chơi sẽ đi đến bước tính điểm cuối cùng mà không quá quan tâm đến việc đạt được ù đền.

Phỏm 9 cây

Khi chơi Phỏm 9 lá, người chơi có thể tạo tối đa 3 Phỏm và cũng có thể đạt được ù và ù đền. Tuy nhiên, tạo Phỏm trong 9 lá bài khá dễ dàng, người chơi sẽ có 3 cơ hội để tạo Phỏm, khác với loại 8 cây chỉ có 2 Phỏm. Bên cạnh đó, trong Phỏm 9 cây, trường hợp ù đền xảy ra khá thường xuyên.

Các thể loại Phỏm phổ biến
Các thể loại Phỏm phổ biến

Thuật ngữ khi chơi Phỏm mà bạn cần biết

Để chơi Phỏm một cách thành thạo và tự tin, người chơi cần phải hiểu rõ những thuật ngữ thường dùng trong trò chơi. Dưới đây là một số thuật ngữ phổ biến cần nắm vững:

Thuật Ngữ Ý Nghĩa
Phỏm: Phỏm là một tập hợp gồm tối thiểu 3 lá bài, có sự liên kết nhất định với nhau, ví dụ như 3 lá bài cùng số hoặc 3 lá bài cùng chất liên tiếp nhau.
Bài rác: Là những lá bài chưa được sắp xếp thành Phỏm, không thuộc vào bất kỳ Phỏm nào. Chúng được gọi là lá bài rác và được sử dụng để tính điểm.
Cạ: Đây là những lá bài rác mà nếu có thêm 1 lá bài phù hợp nữa thì có thể tạo thành Phỏm.
Nọc: Là tập hợp các lá bài còn lại chưa được chia cho người chơi, được đặt ở giữa bàn chơi và được người chơi bốc lên cho mỗi vòng chơi.
Móm: Nếu người chơi không ăn được quân bài nào và không có phỏm thì sẽ được xem là món. 
Ù: “Ú” là tình huống khi bài của người chơi không có bất kỳ một Phỏm nào sau khi kết thúc ván đấu, nếu ù thành công người chơi sẽ giành chiến thắng.
Ăn: Đây là trường hợp người chơi trước đánh ra lá bài, mà người chơi sau có thể xếp vào cạ của mình để tạo ra Phỏm.
Đền: Trường hợp người chơi đánh cho 1 người chơi khác ăn đủ 3 quân bài và người chơi đó ù, thì người chơi đánh cho ăn đủ 3 quân sẽ phải trả tiền thay cho tất cả người chơi khác.
Tái: Đây là trường hợp người chơi ăn được cây chốt và người hạ đầu sẽ tiếp tục được đánh thêm 1 vòng nữa.
Gửi: Sau khi kết thúc ván chơi, nếu như người chơi hạ đầu có phỏm có thể ghép được với người chơi sau thì người chơi hạ bài sau có quyền được gửi người chơi hạ trước.

Luật chơi Phỏm chi tiết

Cách chơi Phỏm khá đơn giản. Khi bắt đầu ván đấu, người chơi sẽ nhận được 9 lá bài (8 lá nếu như chơi Phỏm 8 cây). Người chơi có lượt đánh trước sẽ được ưu tiên bốc thêm 1 lá bài. Lần lượt từng người chơi sẽ bốc 1 lá bài từ chồng bài rồi xếp lại để đánh ra 1 quân khác. Người chơi sau có thể ăn lá bài vừa đánh của người chơi trước để tạo thành Phỏm.

Nếu có người đạt được “ù” thì sẽ chiến thắng. Nếu không, toàn bộ người chơi sẽ tính điểm dựa trên những lá bài rác, người có số điểm thấp nhất sẽ là người chiến thắng. Số điểm của những quân bài rác sẽ được tính như sau:

  • Những quân bài từ 2 đến người 10 sẽ bằng với số điểm hiện trên các lá bài đó.
  • Quân bài J sẽ có giá trị bằng với 11 điểm.
  • Và các quân bài Q và K sẽ lần lượt tương ứng với 12 và 13 điểm.
  • Lá bài A sẽ được tính là 1 điểm.
Luật chơi Phỏm
Luật chơi Phỏm

Cách chơi bài Phỏm cho người mới bắt đầu chơi

Bài viết trên cung cấp cách chơi Phỏm cơ bản nhất, nhưng như đã biết, Phỏm có nhiều loại khác nhau, vì vậy có một số điều cần lưu ý đặc biệt mà người chơi mới cần phải hiểu rõ.

Cách chơi Phỏm miền Bắc

Phỏm miền Bắc thường là loại bài 9 lá, vì mỗi người sẽ nhận được 9 lá bài, và nếu bàn chơi có tối đa 4 người, số lá bài đã được chia sẽ là 9×4=36 lá. Vậy còn lại 16 lá bài sẽ đặt ở giữa bàn và được bốc lên cho mỗi vòng chơi, và số lượng vòng chơi tối đa là 4 vòng, bất kể số người chơi có ít hơn thì điều này cũng không thay đổi.

Trong khi chơi Phỏm, vòng chơi cuối cùng được gọi là “chốt”. Nếu người chơi bị ăn bài trong vòng chốt, họ sẽ mất nhiều tiền cược hơn nên cần phải chú ý.

Bài Phỏm miền Nam

Trong bài chơi Phỏm miền Nam, Phỏm 8 lá và Phỏm 9 lá đều là phổ biến. Để biết mình đang chơi loại Phỏm nào, người chơi cần chú ý đến số lượng lá bài. Với Phỏm 8 lá, có tới 5 vòng đấu và vòng chốt sẽ bị lùi lại so với miền Bắc. 

Ngoài ra, miền Nam còn có sự thoải mái hơn, đôi khi không cần quan tâm tới “chất” của lá bài. Điều này khác với miền Bắc, nơi chỉ 7 cơ – 8 cơ – 9 cơ mới tạo thành Phỏm (đồng chất), còn ở miền Nam thì chỉ cần 3 lá bài liên tiếp là được.

Lưu ý khi chơi Phỏm tá lả

Đã có đủ thông tin cơ bản để chơi bài Phỏm, tuy nhiên, vẫn có một số điểm cần lưu ý để đảm bảo lợi ích của bạn hoặc tăng khả năng chiến thắng của mình trong trò chơi này.

Cách tính tiền khi game bài Phỏm trực tuyến

Khi ván đấu kết thúc và điểm số đã được tính, người chơi sẽ trao đổi và thanh toán tiền cược cho nhau. Ngoài ra, còn có một số tình huống khác mà người chơi phải thanh toán tiền cược ngay lập tức.

  • Ăn 1 lá bài: mất x1 tiền cược.
  • Ăn 2 lá bài: mất x1 tiền cược.
  • Ăn 3 lá bài: mất x1 tiền cược.
  • Nếu người chơi bị ăn cây chốt: mất x4 tiền cược.
  • Nếu người chơi  ù: mất x5 tiền cược.
  • Nếu người chơi khác đạt được ù 10 cây: ăn x10 tiền cược.
  • Có người chơi khác đạt được ù khan: toàn bộ người chơi sẽ mất tiền cược x5.
  • Nếu người chơi làm ù đền: Sẽ phải trả toàn bộ tiền cược cho người chơi khác. 

Cách đoán bài của đối thủ trong game Phỏm

Việc đọc bài đối thủ trong Phỏm là rất quan trọng, tuy nhiên khá khó để thực hiện. Nếu bạn có thể đọc được bài đối thủ, bạn sẽ biết nên chờ cạ nào, xá cạ nào, đánh quân nào hoặc nên chờ hay không. Khi bộ bài của những người chơi đẹp/xấu như nhau, đọc bài đối thủ là yếu tố quan trọng giúp bạn dành chiến thắng. Tuy nhiên, để đọc được bài đối thủ, bạn cần phải là người chơi lâu năm, trải qua nhiều ván đấu và tích lũy kinh nghiệm.

Một mẹo hữu ích trong việc đọc bài đối thủ là quan sát quân đối thủ đánh ra, từ đó phán đoán cạ của đối thủ ra sao. Ví dụ, nếu đối thủ đánh ra lá 7 rô, khả năng họ có cạ hai lá 7 hoặc cạ 6 rô – 7 rô, 7 rô – 8 rô là rất thấp. Nguyên nhân của việc này là người chơi thường hạn chế việc xé cạ trừ khi bắt buộc như phải đánh chốt hoặc đang muốn câu bài.

Các điều cần lưu ý khi chơi Phỏm
Các điều cần lưu ý khi chơi Phỏm

Cách nhớ bài trong đánh Phỏm

So với việc đọc bài của đối thủ, việc nhớ bài trong game Phỏm sẽ đơn giản hơn nhiều, nhưng cũng không dễ dàng lắm. Để nhớ bài cơ bản, bạn có thể xem các lá bài đã đánh ra bởi tất cả người chơi kết hợp với các lá bài trên tay của mình. Từ đó, bạn có thể biết những lá bài đang có trên tay người chơi khác và chúng được xếp vào các cạ như thế nào.

Tuy nhiên, nếu muốn trở thành cao thủ trong game Phỏm, việc nhớ bài cần được nâng cao lên một tầm cao mới. Lúc này, bạn sẽ cần quan sát cả những lá bài mà đối thủ đã ăn và suy luận xem chúng thuộc cạ nào. Ví dụ, nếu đối thủ ăn con Át rô, trong khi trên tay bạn đang có 2 lá Át khác, bạn có thể kết luận Phỏm của đối thủ là Át rô, 2 rô và 3 rô. Khi đó, bạn sẽ cần nhớ cả những lá bài trong Phỏm của đối thủ.

Mẹo chơi game bài Phỏm chắc thắng 

Phỏm là trò chơi bài được xem là giải trí, tuy nhiên, nó cũng là một trò chơi logic đòi hỏi sự tư duy và thể hiện một cuộc đối đầu trí tuệ giữa các người chơi. Trong mỗi ván đấu, người chơi sẽ sử dụng nhiều chiến thuật và kỹ năng để giành chiến thắng. Dưới đây là những mẹo phổ biến và dễ áp dụng cho những người chơi mới.

Xé cạ, phá Phỏm 

Chúng ta đã đề cập trước đó rằng việc xé cạ hay phá Phỏm không nên thực hiện, trừ khi có những trường hợp đặc biệt. Trường hợp đặc biệt đó là khi cần phải đánh một lá bài chốt. Nếu bị ăn chốt, người chơi sẽ mất tiền cược, vì vậy lá bài chốt phải rất chắc chắn. Nếu bạn không tìm được lá bài rác phù hợp để chốt, hãy xé cạ/phá Phỏm của mình.

Ví dụ: Trên bàn đã có lá 5 rô, 8 rô được đánh ra và bạn có Phỏm 3 lá 6. Khi đánh ra lá 6, rất có thể không ai ăn được. Tuy nhiên, nếu bạn không có lá rác để đánh, hãy xé Phỏm hoặc cạ để đánh lá chốt và tránh mất tiền cược nếu bị ăn chốt.

Câu bài khi đánh Phỏm

Câu bài là một mẹo quan trọng mà bạn cần phải biết khi chơi bài. Nó giúp bạn không bị đối thủ câu bài và cũng giúp bạn có cơ hội câu được lá bài mà bạn muốn từ đối thủ. Tuy nhiên, phương pháp này không đảm bảo thành công và chỉ có tỷ lệ thành công cao mà thôi, vì chúng ta không biết được lá bài mà mình muốn câu có nằm trên tay của đối thủ hay không.

Ví dụ: Nếu bạn có các lá bài 6 rô, 8 rô, 7 cơ và 7 bích khi chơi Phỏm 9 lá của miền Bắc, bạn cần phải có lá 7 rô để tạo thành Phỏm dây hoặc một lá 7 bất kỳ để tạo thành Phỏm ngang. Khi đó, bạn có thể đánh ra 1 lá bài 7 để đối thủ không biết rằng bạn đang cần lá bài này, sau đó đánh ra lá bài 7 và nếu may mắn nó là 7 rô thì bạn sẽ có Phỏm ngay. Ngoài ra, bạn cũng có thể đánh ra 6 rô và 8 rô để câu 1 lá bài 7 bất kỳ, nhưng cách này có tỷ lệ thành công thấp hơn một chút.

Gửi bài cuối trận

Sau khi ván đấu kết thúc, trước khi tính điểm, chúng ta thực hiện quá trình gửi bài để giảm số lượng bài rác trên tay, giúp giảm số điểm và tăng tỷ lệ thắng. Mặc dù gửi bài có vẻ đơn giản, nhưng thực tế đó là một nghệ thuật, bởi nó có thể ảnh hưởng đến số điểm của người chơi khác. Theo cơ bản, nếu lá bài rác của bạn có thể ghép với phỏm của người chơi khác, bạn có thể gửi lá bài đó vào phỏm đó.

Ví dụ: Sau khi hạ bài, đối thủ sẽ có phỏm 7 cơ – 8 cơ – 9 cơ, còn bạn có lá bài 6 cơ hoặc 10 cơ, bạn có thể gửi lá bài đó vào phỏm của đối phương. Tuy nhiên, nếu người chơi khác có lá bài J cơ, họ có thể gửi tiếp sau bạn, do đó bạn phải tùy cơ ứng biến và quyết định có gửi hay không. Ngoài ra, việc gửi bài được thực hiện theo vòng, người chơi hạ sau sẽ có cơ hội gửi nhiều bài hơn, vì vậy bạn cần chú ý đến vòng chốt để có cơ hội hạ bài theo ý muốn.

Mẹo chọn chỗ ngồi khi chơi bài Phỏm

Dường như đây là một việc không quá liên quan, tuy nhiên vị trí ngồi cũng ảnh hưởng đến kết quả của ván đấu mà bạn không ngờ đến. Ví dụ, khi có 4 người chơi cùng chơi tá lả với nhau, trong đó có một người chơi giàu kinh nghiệm và bạn, sẽ có các trường hợp như sau:

  • Cao thủ ngồi trước bạn: Bạn sẽ gặp khó khăn trong việc ăn được các lá bài của họ.
  • Cao thủ ngồi sau bạn: Bạn sẽ dễ bị lừa, úp đền, hoặc đánh ra các lá bài mà họ có thể ăn được.
  • Cao thủ ngồi chéo bạn: Hai người chơi còn lại sẽ đối mặt với thế bí và bạn sẽ có một chút lợi thế.

Vì lý do này, trong tá lả có thuật ngữ “chéo kỉnh” được sử dụng khi có 4 người chơi. Nếu 2 người chơi ngồi chéo nhau, họ sẽ tạo thành một liên minh để cùng chiến đấu trong ván đấu. Vì vậy, khi bạn đã biết được thực lực của từng người chơi, hãy cố gắng ngồi chéo với người chơi giỏi nhất để tăng tỷ lệ thắng của mình hoặc ít nhất là giảm thiểu số tiền thua.

Mẹo chơi Phỏm
Mẹo chơi Phỏm

Những câu hỏi thường gặp khi chơi Phỏm

Khi bắt đầu chơi game Phỏm, vẫn còn nhiều người chơi có thắc mắc và câu hỏi cần được giải đáp. Sau đây là một số câu hỏi thường gặp và câu trả lời để giúp anh em hiểu rõ hơn về cách chơi Phỏm.

Cách chơi Phỏm bịp ra sao?

Việc nói về việc đánh Phỏm bịp là một chủ đề rất rộng. Trong game đánh Phỏm, có nhiều cách lừa bịp khác nhau, bao gồm đánh dấu bài, đánh dấu quân bài, tráo bài, người chơi sử dụng các thao tác đặc biệt để ra hiệu cho nhau… Tuy nhiên, đa phần việc đánh Phỏm bịp đều cần sự phối hợp của một người khác. 

Ngoài ra, đối với game bài Phỏm trực tuyến, chúng ta không thể lừa bịp được vì mọi thứ đều được lập trình theo thuật toán máy tính. Đối với các thủ thuật đánh Phỏm bịp, thì bất kì thủ thuật nào cũng phải được luyện tập trong thời gian dài để đạt được mức độ thuần thục.

Có Phỏm QKA không?

Nếu bạn chơi Phỏm online, Phỏm miền Bắc hoặc Phỏm 9 lá truyền thống, bạn sẽ không bao giờ gặp được bộ ba lá bài QKA trong Phỏm. Lá A là lá nhỏ nhất, được ghép thành Phỏm dây A23, trong khi lá K là lá lớn nhất được ghép vào Phỏm dây JQK. Theo quy định, lá A có giá trị là 1, lá K có giá trị là 13. Tuy nhiên, một số người chơi có thể thay đổi luật chơi hoặc sử dụng các biến thể khác của game tá lả để tạo ra một dãy bài QKA. 

Nguyên nhân cho việc này là trong một số trò chơi bài khác, lá A lại được coi là lá lớn nhất. Vì vậy, bạn có thể hiểu rằng với game Phỏm chuẩn thì không có sự hiện diện của dãy bài QKA.

Bài Phỏm bao nhiêu lá?

Về số lượng lá bài của game Phỏm, thì chúng ta đã nói rất rõ ràng rồi. Game bài Phỏm sử dụng bộ bài tây bao gồm 52 lá. Số lượng lá bài của mỗi người chơi là 9 quân hoặc 8 quân tùy vào thể loại game Phỏm. Số lượng quân bài mỗi người đánh ra sẽ là 4 quân bài trong trường hợp không “ăn”. Số lượng lá bài khởi đầu của người đánh đầu tiên là 10 lá hoặc 9 lá tùy theo thể loại game Phỏm.

Kết luận

Bài viết này giới thiệu lại về game đánh Phỏm, cung cấp chi tiết về luật chơi, thuật ngữ, mẹo và chiến thuật, cũng như giải thích các loại game Phỏm khác nhau. Hy vọng sau khi đọc bài viết này, bạn sẽ nắm rõ được cách chơi game Phỏm và trở thành một cao thủ trong trò chơi này. Chúc bạn thành công!

Xem thêm: